brightness_1 කුඩා ළමුන්ට සලාම් කීමද සුන්නත්ය

අනස් රලියල්ලාහු අන්හුගේ දැන්වීමක මෙසේ සඳහන් වී ඇතඃඔහු වරක් නබි තුමානන් (සල්ලල්ලාහු අලෙහි වසල්ලම්-  සමග පයින් යමින් සිටි විට කුඩා ළමුන් පසුකර ගියෝය.එවිට නබිතුන් (සල්ලල්ලාහු අලෙහි වසල්ලම්- එම ළමුන්ට සලාම් පැවසූහ. (ග්‍රන්ථයඃ බුහාරි 6247 මුස්ලිම් 2168-

කුඩා ළමුන්ට සලාම් කීම නිසා නිරහංකාර බවක් ඇති වෙයි.තවද කුඩා ළමුන්ට මෙම සුන්නය හුරු වනු ඇත.

brightness_1 නිවසට ඇතුල් වන විට සලාම් කීම සුන්නත් වේ

නිවසට ඇතුල් වන විට මිස්වාක් කර පසුව සලාම් කිව යුතුය.මිස්වාක් කිරීම වැදගත් සුන්නතයක් වන සිව්වැනි අවස්ථාව මෙයයි.මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලෙහි වසල්ලම්- තුමානන් පැවසූ බව ආයිෂා රලියල්ලාහු අන්හා තුමිය මෙසේ දන්වයිඃනබි තුමන් නිවසට පැමිණෙන විට මිස්වාකය මගින් ආරම්භ කරනු ඇත.ඇතැම් විද්වතුන් කවුරුන්හෝ පාලූ නිවසකට ඇතුල් වන විටත් සලාම් කිව යුතුය යැයි පවසති.මන්දයත් අල්ලාහ් කුර්ආනයේ මෙසේ පවසා ඇතඃ එහෙයින් ඔබ නිවෙස්හි ඇතුල් වන විට අල්ලාහ්ගෙන් වූ පරිශුද්ධ භාග්‍යවත් පඩුරක් ලෙස ඔබ ඔබ මතම සලාම් පවසන්න. ඔබ වටහා ගනු පිණිස අල්ලාහ් (සිය- වැකි මෙසේ පැහැදිලි කරයි. -(අන් නූර් 61-   

ඉබ්නු හජර් රහිමහුල්ලා මෙසේ පවසයිඃපාලූ නිවසකට ඇතුලූ වන විටද මන්ද යත් අල්ලාහ් මෙසේ කුර්ආනයේ පවසයිඃඑහෙයින් ඔබ නිවෙස්හි ඇතුල් වන විට අල්ලාහ්ගෙන් වූ පරිශුද්ධ භාග්‍යවත් පඩුරක් ලෙස ඔබ ඔබ මතම සලාම් පවසන්න "( ග්‍රන්ථය ෆත්හුල් බාරි 6235-

ඇතුල් වන ඕනෑම නිවසක දී සලාම් කීම සුන්නත්ය.මන්දයත් අල්ලාහ් මෙසේ කුර්ආනයේ විශ්වාසවන්තයිනි”නුඹලාගේ නිවස හැර අන් නිවෙස්වලට ඔවුන්ගේ අවසරය නුඹලාට ලැඛෙන තුරුද එහි වැසියන්ට නුඹලා සලාම්ඃ සාමය- පතන තුරුද ඇතුළු නොවනු.මෙය නුඹලාට ඉතා හොඳය. නුඹලාඃමෙය- මෙනෙහි කළ යුතුය -(අන්නූර් 27).

ඉහත සඳහන් වී ඇති පැහැදිලි කිරීම්වලින් නිවසට ඇතුල් වීමට අදාල සුන්නත් තුනක් ඇති බව දැන ගත හැකිය.

පළමුවැන්න අල්ලාහ්ගේ නාමය පැවසීම.රාත්‍රියෙහි නම් විශේෂයෙන් කළ යුතුය.

මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලෙහි වසල්ලම්- තුමානන් පැවසනු තමා ඇසු බව ජාබිර් මෙසේ දන්වයිඃකෙනෙකු සිය නිවසට ඇතුල් වන විට අල්ලාහ්ව සිහිකර තම ආහාරයෙහිද අල්ලාහ්ව සිහි කළ විට ‘අද දින ඔබලාට නැවතීමට නිවසක් හෝ අනුභවයට ආහාර නැත යැයි ෂයිතාත් තම සගයන්ට පවන්නේය. එසේ නිවසට ඇතුලූවන විට අල්ලාහ්ව සිහි කරන්නට කෙනෙකුට අමතක වුවහොත් ‘අද දින ඔබලාට නැවතීමට නිවසක් සහ අනුභවයට ආහාර ලැබී ඇත යැයි ෂයිතාත් තම සගයන්ට පවන්නේය.(ග්‍රන්ථයඃ මුස්ලිම් 2018-

දෙවැන්නඃමිස්වාක් කිරීම මෙය පිළිබඳ ආයිෂා තුමියගේ දැන්වීමක පෙර සඳහන් විය.

තුන්වැන්නඃනිවැසියන්ට සලාම් කීම.

brightness_1 එක් සභාවකට පැමිණ විට හා එයින් නික්ම යන විට සලාම් කීම සුන්නත්ය

එක් සභාවකට පැමිණ විට එයට සලාම් පවසනවා මෙන්ම එය අවසන් වී නික්ම යන විට හෝ අතරමැද නැගිට යන විට සලාම් කීම සුන්නත්ය.

මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලෙහි වසල්ලම්- තුමානන් පැවසූ බව අබූ හුරෙයිරා රලියල්ලාහු අන්හු මෙසේ දන්වයිඃ ඔබගෙන් කෙනෙකු එක් සභාවකට පැමිණෙන විට හා එයින් නික්ම යන විට සලාම් පවසන්න.එයින් නැගට යන විටද සලාම් පවසන්න.ප්‍රථම සලාමය අවසාන සලාමයට වඩා උසස් එකක් නොවේ.(ග්‍රන්ථය අහ්මද් 9664 අබූදාවුද් 5208 තිර්මිදී 2706  ඉමාම් අල්බානි මෙය සහීහ් හදීසයක් යැයි පවසයි.(ග්‍රන්ථය සහීහුල් ජාමි පහත සඳහන් හදීස් මෙය සනාථ කරයි 132/1).

brightness_1 සලාම් පවසන විට මුසාෆහා කිරීම සුන්නත්ය

මෙය සහාබාවරුන්ගේ චර්යාවකි.කතාදා රලියල්ලාහු අන්හු අනස්ගෙන් මුසාෆහා කිරීම සහාබාවරුන් අතර තිබුනේදැයි ඇසු විට.ඔව් යැයි අනස් රලියල්ලාහු අන්හු පැවසුවේය.(ග්‍රන්ථයඃ බුහාරි 6263). 

brightness_1 සභාවෙහි අල්ලාහ්ව සිහි කිරීම මුස්තහබ් වේ

සභාවක දී දික්ර් කිරීමේ මහිමයන් සම්බන්ධ හදීස් මෙන්ම එය දිරිගන්වන හදීස් බොහෝ ඇතග මුහම්මද්ඃසල්ලල්ලාහු අලෙහි වසල්ලම්- තුමානන් පැවසූ බව අබූ හුරෙයිරා රලියල්ලාහු අන්හු මෙසේ දන්වයිඃනිශ්චව වශයෙන්ම අල්ලාහ්ට ඇතැම් මලාඉකාවරුන් සිටිතිගඔවුන් වීදීයේ දික්ර් කරන වැසියන්ව සොයමින් සැරිසරතිගඅල්ලාහ්ව සිහි කරන පිරිසක් ඔවුන් දූටු විට‘ඔබගේ අවශ්යිතාවය කරා සීඝ්රවව පැමිණෙන්න යැයි ඔවුන් එකිනෙකා අදුනා ගහතිගතවද තම පිහාටු මගින් පහළ අහස දක්වා මොවුන්ව සිසාරා සිටිතිගඃපසුව ඔවුන් අල්ලාහ් වෙත ගිය විට- එම පිරිස ගැන මලාඉකිවරුන්ටත් වඩා හොදින් දන්නා ‘මාගේ ගැත්තන් කුමක් පවසන්නෝදරෑ’ යැයි අසනු ඇතගඑවිට මලාඉකාවරුන් ‘ඔවුන් ඔබව තහ්බීහ් තක්බීර් කර ඔබව ප්රයශංසා කරන්නෝයග තවද ඔබව ආනිසංශනය කරන්නෝයග පසුව ‘ඔවුන් මාව දැක ඇත්තේදරෑ’ යැයි අල්ලාහ් අසනු ඇතග එයට ‘නැතග අල්ලාහ් මත දිවුරා ඔවුන් ඔබව දැක නැත’ යැයි මලාඉකාවරු පවසතිග ‘ඔවුන් මාව දැක තිබුනේ නම් ඔවුන්ගේ තත්වය කෙසේ වනු ඇතිදරෑ’ යැයි අල්ලාහ් අසනු ඇතග ‘ඔවුන් ඔබව දූටුවේ නම් ඔබට මෙයටත් වඩා තීව්රබ ලෙසින් ප්රාශංසාද ආනිසංශනයද කරනු අතග මෙයට වඩා අධිකව තස්බීහ්ද කරනු ඇත’ යැයි මලාඉකාවරු පවසනු ඇතග ඔවුන් මාගෙන් කුමක් ඉල්ලන්නෝදරෑ යැයි අල්ලාහ් නැවතත් අසනු ඇතග ඔවුන් ඔබගෙන් ස්වර්ගය ඉල්ලති යැයි මලාඉකාවරු පවසනු ඇතග ‘ඔවුන් ස්වර්ගය දැක ඇත්තේදරෑ’ යැයි අල්ලාහ් අසනු ඇතග එයට ‘නැතග අල්ලාහ් මත දිවුරා ඔවුන් ස්වර්ගය දැක නැත’ යැයි මලාඉකාවරු පවසතිග ‘ඔවුන් එය දැක තිබුනේ නම් ඔවුන්ගේ තත්වය කෙසේ වනු ඇතිදරෑ’ යැයි අල්ලාහ් අසනු ඇතග ‘ඔවුන් එය දැක තිබුනේ නම් එයට තවත් ආශා කර එය සඳහා දැඩි ලෙස වෑයම් කර එයට ආශා කරනු ඇත’ යැයි මලාඉකාවරු පවසනු ඇතග පසුව ‘ඔවුන් කුමකින් ආරක්ෂා පතන්නෝදරෑ’ යැයි අල්ලාහ් අසනු ඇතග එයට නිරයෙන් ආරක්ෂාව පතති’ යැයි මලාඉකාවරු පවසනු ඇතගඔවුන් නිරය දැක ඇත්තේදරෑ’ යැයි අල්ලාහ් අසනු ඇතග එයට ‘නැතග අල්ලාහ් මත දිවුරා ඔවුන් නිරය දැක නැත’ යැයි මලාඉකාවරු පවසතිග ‘ඔවුන් එය දැක තිබුනේ නම් ඔවුන්ගේ තත්වය කෙසේ වනු ඇතිදරෑ’ යැයි අල්ලාහ් අසනු ඇතග ‘ඔවුන් එය දැක තිබුනේ නම් එය ගැන දැඩි ලෙස බියවී එයින් පළා යනු ඇත’ යැයි මලාඉකාවරු පවසනු ඇතග එවිට ‘මා ඔවුන්ට සමාව දූන්නෙමි යන්නට ඔබලා සාක්ෂි දරන්න යැයි අල්ලාහ් පවසනු ඇතගඑවිට  ‍‍ඵක් මලාඉකාවරයෙකු‘තමඃවෙනත්- අවශ්තාවයක් සඳහා එහි පැමිණි පුද්ගලයෙකුද සිටියේය’ යැයි කියනු ඇතග එවිට අල්ලාහ් ‘මෙම සභාවේ සිටින්නන් කෙබන්දන්ද යත් එහි පැමිණෙන කිසිවෙකු අභාග්යබ සම්පන්න වන්නේ නැත’යැයි කියනු ඇත, ග්‍රින්ථයඃ බුහාරි 6408 මුස්ලිම් 2689- 

දික්ර් සභාවන් පිළිබඳ මහිම බොහෝ ඇති නමුත් එය විස්තර කිරීමට මෙය අවස්ථාව නොවේ.යම් සභාවකට සහභාගි වුවහොත් අල්ලාහ් සිහි නොකර එයින් නැගිටීම නුසුදූසුය.අල්ලාහ්ව මෙනෙහි නොකරනු ලබන සභාවන්ට නින්දා කරන හදීස් දැන්වීම් බොහෝමයක් ඇත.

මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලෙහි වසල්ලම්- තුමානන් පැවසූ බව අබූ හුරෙයිරා මෙසේ දන්වයිඃයම් පිරිසක් අල්ලාහ්ව මෙනෙහි නොකරන සභාවකින් නැගිට යන්නේ නම් එය මැරුණු බූරුවෙකු වෙතින් නැගිටින්නන්ට සම වේ. තවද එය ඔවුන්ට පසුතැවිල්ලට හේතුවක් වනු ඇත.(ග්‍රන්ථඃඅහ්මද් 10680 අබූදාවුද් 4855 ඉමාම් අල්බානි මෙය සහීහ් හදීසයක් යැයි පවසයි.ග්‍රන්ථය තහ්රීජුල් කලිමිත් තය්යිබ් 166/1-

brightness_1 සභාවක් පහත සදහන් දූආව සමග අවසන් කිරීම සුන්නත් වේ

මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලෙහි වසල්ලම්- තුමානන් පැවසූ බව අබූ හුරෙයිරා රලියල්ලාහු අනුහු මෙසේ දන්වයිඃකවුරුන් සභාවත වාඩි වී එහි අනවශ්‍ය කථා අධික වී එම සභාවෙන් නැගිටීමට පෙර සුබහානකල්ලාහුම් වබිහම්දික අෂ්හදූ අන්ලා ඉලාහ ඉල්ලා අන්ත අසතග්ෆිරුක වඅතූබි ඉලෙයික යැයි පවසන්නේද සභාවේ සිදූ වුනු දේ ඔහුට සමා කරනු ලැබේ.(ග්‍රන්තයඃතිර්මිදි 3433 ඉමාම් අල්බානි මෙය සහීහ් හදීසයක් යැයි පවසයි.ග්‍රන්ථය සහීහුල් ජාමිං 1065/2)