በምግቡ መጀመሪያ ላይ የአላህን ስም ማውሳት

ዑመር ኢብን አቢ ሰለመህ -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው-፣   ‹‹በአላህ መልእክተኛ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን- ቤት ውስጥ ልጅ ነበርኩኝ፡፡ እጄ መመገቢያ ትሪውን ይነካካ ነበር፡፡ እንዲህ አሉኝ፣ “አንተ ልጅ ሆይ! የአላህን ስም አውሳ፡፡ በቀኝህም ተመገብ፡፡ ከፊት ለፊትህም ተመገብ፡፡” ከዚያች ጊዜ አንስቶ አመጋገቤ እንደዚያ ከመሆን አልተወገድም፡፡›› ብለዋል፡፡ ሐዲሡን  ቡኻሪ በሐዲሥ ዘገባ ቁጥር (5376)፣ ሙስሊም ደግሞ በቁጥር (2022) ላይ ዘግበውታል፡፡

ለአንድ ሙስሊም የተሻለው የአላህን ስም ማውሳትን አለመተዉ ነው፡፡ የአላህን ስም ማውሳቱን ከረሳና ካስታወሰ፣ ‹ቢስሚልላህ አውወለሁ ወኣኺረሁ፡፡ በመጀመሪያውም በመጨረሻው ላይ በአላህ ስም፡፡/› ማለቱ ነቢያዊ ፈለግ  ነው፡፡

ዓኢሻህ -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው- “አንዳችሁ ሲመገብ የአላህን ስም ያውሳ፡፡ የአላህን ስም በመጀመሪያው ላይ ማውሳትን ከረሳ ቢስሚልላህ አውወለሁ ወኣኺረሁ፡፡ በመጀመሪያውም በመጨረሻው ላይ በአላህ ስም፡፡/ ይበል፡፡” ማለታቸውን የዘገቡበት ሐዲሥ ነው፡፡  ሐዲሡን አቢ ዳዉድ በቁጥር (3767)፣ አት-ቲርሚዚይ በቁጥር (1858) የዘገቡት ሲሆን አል-አልባኒይ ትክክለኛነቱን አረጋግጠዋል፡፡ ሰሒሑ-ልጃሚዕ ቅጽ ፡ 1 ገጽ፡ 282፡፡

ሐዲሡ አንድ ሲመገብ ከሸይጣን ጋር እንዳይመሳሰል በቀኝ እጁ መመገብ እንዳለበት አረጋግጧል፡፡ አንድ ሙስሊም ሲመገብ የአላህ ስምን ካላወሳ በምግቡ ላይ ሸይጣን ይጋራዋል፡፡ በግራ እጁ ከተመገበ ወይም ከጠጣ በዚህ ድርጊቱ ሸይጣንን ተመሳስሏል፡፡ ምክንያቱም ሸይጣን የሚመገበውም የሚጠጣውም በግራው ስለሆነ ነው፡፡

ሸይጣን ወደአንድ ቤት ውስጥ የመግባት፣ በውስጡም የማደርና ከቤቱ ቤተሰቦች ጋር ምግብን የመጋራት ከፍተኛ ጉጉት አለው፡፡ ጃቢር ኢብን ዐብዱላህ -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው- ነቢዩ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን-፣ “አንድ ሰው ወደቤቱ ሲገባ በምግባቱና በምግቡ ላይ የአላህን ስም ካወሳ ሸይጣን፡- ማደሪያና እራት የላችሁም ይላል፡፡ ሰውዬው ሲገባ በመግባቱ ላይ የአላህን ስም ካላወሳ ሸይጣን፡- ማደሪያ አገኛችሁ፡፡ ” በምግቡ ላይ የአላህን ስም ካላወሳ ሸይጣን፡- ማደሪያና እራት አገኛችሁ፡፡ ይላል፡፡” ሲሉ መስማታቸውን አስተላልፈዋል፡፡ ሐዲሡን ሙስሊም በሐዲሥ ቁጥር (2018) ላይ ዘግበውታል፡፡

ከፊት ለፊት መመገብ

ዑመር ኢብን አቢ ሰለመህ -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው-፣   ‹‹በአላህ መልእክተኛ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን- ቤት ውስጥ ልጅ ነበርኩኝ፡፡ እጄ መመገቢያ ትሪውን ይነካካ ነበር፡፡ እንዲህ አሉኝ፣ “አንተ ልጅ ሆይ! የአላህን ስም አውሳ፡፡ በቀኝህም ተመገብ፡፡ ከፊት ለፊትህም ተመገብ፡፡” ከዚያች ጊዜ አንስቶ አመጋገቤ እንደዚያ ከመሆን አልተወገድም፡፡›› ብለዋል፡፡ ሐዲሡን  ቡኻሪ በሐዲሥ ዘገባ ቁጥር (5376)፣ ሙስሊም ደግሞ በቁጥር (2022) ላይ ዘግበውታል፡፡

የወደቀችውን ቁራሽ ማንሳትና በላዩዋ ላይ ያለውን ጎጂ ነገር ማስወገድና መመገብ

ጃቢር -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው-፣ ‹‹ነቢዩ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን-፣ “በርግጥ ሸይጣን አንዳችሁን በሁሉም ሁኔታው ላይ ይመጣበታል፡፡ ምግቡ ላይም ሳይቀር ይመጣል፡፡ ከአንዳችሁ አንዳች ቁራሽ ብትወድቅ በላዩዋ ላይ ያለውን ጎጂ ነገር ያስወግድና ከዚያ ይብላት፡፡ ለሸይጣን ፈጽሞ አይተዋት፡፡ ከጨረሰ ጣቶቹን ይላስ፡፡ የምግቡ በረካት በየትኛው የምግቡ ክፍል ላይ እንዳለ አያውቅምና፡፡” ሲሉ     ሰምቻለሁ፡፡›› ብለዋል፡፡ ሙስሊም  በሐዲሥ ዘገባ ቁጥር (2033) ላይ ዘግበውታል፡፡

ይህን ሐዲሥ የሚያስተውል በርግጥ ሸይጣን አንድን ሰው በሁሉም ነገሮቹ ላይ ለመጋራት፣ በረከትን ከእሱ ላይ ለማስወገድ፣ በርካታ ሁኔታዎቹን ሊያበላሽበት ጉጉት እንዳለው ይረዳል፡፡ ሸይጣን ከአንድ ሰው ጋር ለመቆራኘት ፍላጎት እንዳለው ከሚያረጋግጡልን መካከል፣ “በርግጥ ሸይጣን አንዳችሁን በሁሉም ሁኔታው ላይ ይመጣበታል፡፡” የሚለው የነቢዩ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን- ሐዲሥ ነው፡፡ ከነዚህ ሁኔታዎች መካከል የተወሰኑትን ግልጽ የሚያደርጉ ማስረጃዎች አሉ፡፡ ከእነዚህ መካከል ከዚህ በፊት ያሳለፍነው በምግብና በማደሪያ ላይ የሰፈሩት ሐዲሦች አብነት ይጠቀሳሉ፡

ጣቶችን መላስ

መላስ ማለት በምላስ ጫፍ ጣቶቹን እያንዳንዳቸው መላስ ማለት ነው፡፡ ነቢያዊ ፈለጉ የሰውየውን ጣቶች እንደሚስቱ ዓይነት ሰው እንዲልስለት ማድረጉ ነው፡፡  ከዚህ በተጨማሪ ጣቶቹን ሳይላስ በፊት በመሐረብ ወይም በሶፍት አለማበሱ ነቢያዊ ፈለግ ነው፡፡

ለዚህ ማስረጃው፡- ከዚህ በፊት ያሳለፍነው የጃቢር -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው- ሐዲሥ ነው፡፡

ቡኻሪና ሙስሊም በዘገቡት ሐዲሥ ኢብን ዐብባስ -አላህ መልካም  ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው- እንዳስተላለፉት ነቢዩ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን-፣ “አንዳችሁ ከተመገበ እጁን ሳይልስ ወይም ሳያስልስ በሰፊት አያብስ፡፡” ብለዋል፡፡ ሐዲሡን ቡኻሪ በሐዲሥ ዘገባ ቁጥር (5456)፣ ሙስሊም በቁጥር (2033) ላይ ዘግበውታል፡፡

የመመገቢያ ትሪውን ማጽዳት

የመመገቢያ ትሪውን ማጽዳት ማለት በሚበላበት አካባቢ ያለውን ሥፍራ ንጹሕ አድርጎ ማጽዳት ማለት ነው፡፡ ለምሳሌ፡- ሰውዬው ሩዝ የሚበላ ከነበር ነቢያዊ ፈለጉ ከፊት ለፊቱ አንዳች ነገር አለመተዉ፣ የተቀረውን ማበሱና መብላቱ ነው፡፡ ምናልባትም የምግቡ በረከት ያለው በዚህ በቀረውና በማይተወው ላይ ይሆናል፡፡

ለዚህም ማስረጃው፡- አነስ -አላህነ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው-፣ ‹‹ነቢዩ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን- ትሪውን እንድናጸዳ አዘዙን፡፡›› ብለዋል፡፡ ሐዲሡን ሙስሊም በሐዲሥ ቁጥር (2034) ላይ ዘግበውታል፡፡ በሌላ የሙስሊም ዘገባ አቢ ሁረይራህ -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው- እንዳስተላለፉት ነቢዩ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን-፣ “አንዳችሁ ትሪውን ያጽዳ፡፡” ብለዋል፡፡ሙስሊም በሐዲሥ ቁጥር (2035) ላይ ዘግበውታል፡፡

ሸይኻችን ኢብን ዑሠይሚን -አላህ ይዘንላቸው-፣ ‹‹ትርጉሙ ምግብ የቀረበትን ሥፍራ እየተከታተልክ በጣቶችህ በማስወገድ ጣትህን መላስ ነው፡፡ የሚሳዝነው የዲን ትምህርት ተማሪዎችንም ቢሆኑ ይህ እንደዚሁ ነው፡፡›› ሸርሑ ሪያዱ-ስሳሊሒን ቅጽ ፡ 1 ገጽ ፡ 892፡፡

በሶሰት ጣቶች መብላት

በሶሰት ጣቶች መብላት ነቢያዊ ፈለግ ነው፡፡ ይሁን እንጂ በሶስት ጣቶች መብላት የሚለው እንደቴምር ዓይነት የመሰለን ነገር ነው መብላት ተደርጎ ይወሰዳል፡፡

ለዚህ ማስረጃው፡- ከዕብ ኢብን ማሊክ -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው-፣ ‹‹የአላህ መልእክተኛ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን- በሶሰት ጣቶች ይበሉ ነበር፡፡ እጃቸውን ሳያብሱ በፊት ይልሱ ነበር፡፡›› ብለዋል፡፡ ሐዲሡን ሙስሊም በሐዲሥ ዘገባ ቁጥር (2032) ላይ    ዘግበውታል፡፡

ከእቃው ውጭ ሶስት ጊዜ መተንፈስ

በእቃ ውስጥ ላይ ያለን ውሃ በሶሰት ጊዜ መጠጣትና በእያንዳንዱ መጠጣት በኋላ መተንፈስ ነቢያዊ ፈለግ ነው፡፡

ለዚህ ማሰረጃው፡- አነስ -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው-፣ ‹‹የአላህ መልእክተኛ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን- በመጠጥ ላይ ሶስት ጊዜ ይተነፍሱና፣ “በርግጥ እሱ አርኪ፣ ፈዋሽና እጅግ ጣፋጭ የሆነ ነው፡፡” ይሉ ነበር፡፡›› ብለዋል፡፡ አነስ -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው- እንዲሁ፣ ‹‹በመጠጥ ላይ ሶስት ጊዜ እተነፍሳለሁ፡፡›› ብለዋል፡፡ ሐዲሡን ቡኻሪ በሀዲሥ ዘገባ ቁጥር (5631)፣ ሙስሊም በቁጥር (2028) ላይ ዘግበውታል፡፡

መተንፈስ ማለት ሲጠጡ ከእቃው ውጭ ይተነፍሱ ነበር ማለት ነው፡፡ በውሃው ላይ መተንፈስ የተጠላ ተግባር ነው፡፡ አቢ ቀታደህ -አላህ መልካም ሥረዎቻቸውን ይውደድላቸው- ቡኻሪና ሙስሊም በዘገቡት ሐዲሥ ላይ የአላህ መልእክተኛ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን-፣ “አንዳቸሁ ከጠጣ በእቃው ውስጥ አይተንፍስ፡፡” ብለዋል፡፡ ሐዲሡን ቡኻሪ በሐዲሥ ዘገባ ቁጥር (5630)፣ ሙስሊም በቁጥር (267) ላይ ዘግበውታል፡፡

ከምግብ በኋላ -በእጅጉ የላቀውን- አላህን ማመስገን

ለዚህ ነቢያዊ ፈለግ ማሰረጃው፡-

አነስ -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው- እንዳስተላለፉት የአላህ መልእክተኛ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን-፣ “በርግጥ አላህ አንድ ባሪያው አንዲት ነገር በልቶ በእሷ ላይ ማመስገኑን ከእሱ ይወዳል፡፡ ወይም  አንዳች ነገር ጠጥቶ በእሷ ላይ ማመስገኑን ከእሱ ይወዳል፡፡” ብለዋል፡፡ ሐዲሡን ሙስሊም በሐዲሥ ቁጥር (2743) ላይ ዘግበውታል፡፡

አላህን ለማመስገን የተለያዩ የምስጋና ዓይነቶች አሉ፡፡ ከእነሱ መካከል፡-

ሀ. “አልሐምዱሊልላሂ ከሢይረን ጠይዪበን ሙባረከን ፊይሂ ገይረ መክፊይዩን ወላ ሙወደዑን ወላ ሙስተግነን ዐንሁ ረብበና፡፡” ሐዲሡን ቡኻሪ በሐዲሥ ቁጥር (5458) ላይ ከአቢ ኡማመህ -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው- ዘግበውታል፡፡

ለ. “አልሐምዱሊልለሂ-ልለዚ ከፋና ወአርዋና ገይረ መከፊይዩን ወላ መክፉዉር፡፡” ቡኻሪ በሐዲሥ ዘገባ ቁጥር (5459) ላይ  ዘግበውታል፡፡

በምግብ ላይ መሰብሰብ

በምግብ ላይ መሰብሰብና አለመለያየት ከነቢያዊ ፈለጎች አንዱ ነው፡፡

ለዚህ ማስረጃው፡- ጃቢር ኢብን ዐብዲላህ -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው-፣ ‹‹የአላህ መልእክተኛ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን-፣ “የአንድ ሰው ምግብ ለሁለት ሰዎች ይበቃል፡፡ የሁለት ሰዎች ምግብ ለአራት ሰዎች ይበቃል፡፡ የአራት ሰዎች ምግብ ለስምንት ሰዎች ይበቃል፡፡” ሲሉ ሰምቻለሁ፡፡›› ብለዋል፡፡ ሐዲሡን ሙሰሊም በሐዲሥ ዘገባ ቁጥር (2059) ላይ ዘግበውታል፡፡

አንድ ሰው ምግቡ ደስ ካለው ማወደስ

አንድ ሰው የሚመገበው ምግብ ደስ ካለው በእርግጥ በውሰጡ ባለው እንደሚያወድሰው ጥርጥር የለውም፡፡ ይህ ተግባር ደግሞ ከነቢያዊ ፈለጎች መካከል ነው፡፡

ለዚህ ማስረጃው፡- ጃቢር ኢብን ዐብዲላህ -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው- ነበዩ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን- ቤተሰባቸውን ዳቦ ማባያ ነገር ጠየቁ፡፡ እነሱም፡- ‹ከኮምጣጤ በስተቀር ምንም ነገር የለንም› አሏቸው፡፡ እንዲመጣ አደረጉ፡፡ ዳቦውን ይበሉበት ጀመሩና፣ “ግሩም ማባያ ኮምጣጤ ነው፡፡ ግሩም ማባያ ኮምጣጤ ነው፡፡” አሉ፡፡›› ብለዋል፡፡ ሐዲሡን ሙስሊም በሐዲሥ ዘገባ ቁጥር (2025) ላይ    ዘግበውታል፡፡ እነሱ ዘመን የነበረው ኮምጣጤ አሁን በኛ ዘመን እንዳለው ኮምጣጤ አይደለም፡፡ አይቆመጥጥም፡፡ ለማባያነት ያገለግላል፡፡ 

ሸይኻችን ኢብን ዑሠይሚን -አላህ ይዘንላቸው-፣ ‹‹ይህ እንዲሁ ከነቢዩ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን- አስተምህሮዎች መካከል አንዱ ነው፡፡ በርግጥ እሳቸው አንዳች ምግብ ደስ ካላቸው ያወድሱት ነበር፡፡ ለምሳሌ ዳቦን ስታመሰግን ፡- እነ እከሌ የጋገሩት ዳቦ ምነኛ ግሩም ዳቦ ነው! ወይም የመሳሰለውን ትላለህ፡፡ ይህ እንዲሁ ከአላህ መልእክተኛ-የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን- ፈለጎች መካከል ነው፡፡›› ብለዋል፡፡ ሸርሑ ሪያዱ-ስሳሊሒን ቅጽ ፡ 2 ገጽ ፡ 1057፡፡

ነባራዊ ሁኔታችንን ላየ በርካታ የነቢዩ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን- ፈለጎችን እንደምንቃረን ይታዘባል፡፡ ሰዎች ነቢያዊ ፈለገን መተው ብቻ አይደለም ጭራሽ ተቃርነውታልም፡፡ ከነዚህ መካከል ምግብ ማነወር አንዱ ነው፡፡ አንዳንድ ጊዜም ያንቋሽሻሉ፡፡ ይህ የነቢዩን -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን- አስተምህሮዎችን መቃረን ነው፡፡ ቡኻሪና ሙስሊም ከአቢ ሁረይራህ -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው- እንደዘገቡት፣ ‹‹ነቢዩ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን- ፈጽሞ አንድም ጊዜ ምግብን አነውረው አያውቁም፡፡ ከወደዱት ይመገቡታል፡፡ ያለዚያ    ይተዉታል፡፡›› ብለዋል፡፡ ሐዲሡን ቡኻሪ በሐዲሥ ዘገባ ቁጥር (3563)፣ ሙስሊም በቁጥር (2064) ላይ ዘግበውታል፡፡

ለምግቡ ባለቤት ዱዓእ ማድረግ

ለዚህ ማስረጃው፡- ዐብዱላህ ኢብን ቡስር -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው-፣ ‹‹ የአላህ መልእክተኛ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን- አባቴ ዘንድ አረፉ፡፡ ምግብና ሸርባ አቀረብንላቸው፡፡ ከእሱም   በሉ፡፡ ከዚያ ይበሉት የነበረው ቴምር መጣላቸው፡፡ ፍሬዎቹን በጣቶቻቸው መካከል ይወረውሩና የአመልካችና የመካከል ጣቶቻቸውን ይሰበስቡ ነበር፡፡ ከዚያ የሚጠጣ ነገር መጣላቸውና ጠጡ፡፡ ከዚያ በቀኛቸው ላለው ሰጡት፡፡ ከዚያም አባቴ የፈረሳቸውን ልጓም ይዞ፣ ‹አላህን ይለምኑልን፡፡› አለ፡፡ እሳቸውም፣ “አልላሁምመ ባሪክ ለሁም ፊማ ረዘቅተሁም፡፡ ወግፊር ለሁም፡፡ ወርሐምሁም፡፡/አላህ ሆይ! በለገስካቸው ሲሳይ ላይ ባርክላቸው፡፡ ወንጀሎቻቸውን ማርላቸውም፡፡ እዘንላቸውም፡፡/” አሉ፡፡›› ብለዋል፡፡ ሐዲሡን ሙስሊም በሐዲሥ ዘገባ ቁጥር (2042) ላይ ዘግበውታል፡፡ 

የሚጠጣ ሰው ከግራው ይልቅ በቀኙ በኩል ያለውን ሰው ማጠጣቱ የተወደደ ተግባር ስለመሆኑ

ይህ ማለት አንድ ሰው አንዳች ነገር ከጠጣ በኋላ የሚጠጣውን ነገር በቀኝ በኩል ላለው ሰው ማስተላለፉ  ነቢያዊ ፈለግ ነው ማለት ነው፡፡

ለዚህ ማስረጃው፡- አነስ ኢብን ማሊክ -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው-፣ ‹‹የአላህ መልእክተኛ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን- ወደቤታችን መጡ፡፡ የሚጠጣ ነገር እንዲመጣላቸው ጠየቁ፡፡ ፍየላችንን አለብንላቸው፡፡ ከዚያ ከዚህ ምንጬ ውሃ ሰጠኋቸው፡፡ የአላህ መልእክተኛ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን-፣ አቡ በክር በግራቸው፣ ዑመር በፊት ለፈታቸው እንዲሁም አንድ ገጠሬ ሰው በቀኛቸው በኩል    ነበሩ፡፡ የአላህ መልእክተኛ የሚጠጡትን ጠጥተው ከጨረሱ በኋላ ዑመር እያመላከቷቸው፣ ‹የአላህ መልእክተኛ ሆይ! ይህ አቡ በክር ናቸው፡፡› አሉ፡፡ የአላህ መልእክተኛ ለገጠሬው ሰጡት፡፡ አቡ በክርንና ዑመርን ተዉ፡፡ ከዚያም የአላህ መልእክተኛ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን-፣ “የቀኝ ጓዶች፣ የቀን ጓዶች፣ የቀኝ ጓዶች፡፡” አሉ፡፡ አነስ -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው-፣‹‹እሷ ሱንና ነች፡፡ እሷ ሱንና ነች፡፡ እሷ ሱንና ነች፡፡›› አሉ፡፡ ቡኻሪ በቁጥር (2571)፣ ሙስሊም በቁጥር (2029) ላይ ዘግበውታል፡፡  

ሰዎችን የሚያጠጣ ሰው መጨረሻ ላይ የሚጠጣ ስለመሆኑ

ሰዎችን የሚያጠጣ ሰው መጨረሻ ላይ መጠጣቱ ነቢያዊ ፈከግ ነው፡፡

ለዚህ ማስረጃው፡- ረዘም ባለው የአቢ ቀታዳህ -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው- ሐዲሥ ውስጥ፣ ‹‹…የአላህ መልእክተኛ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን- ከአላህ መልእክተኛ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን- እና ከእኔ ውጭ ማንም ሳይቀር የአላህ መልእክተኛ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን-እየቀዱ እኔ አጠጣ ነበር፡፡ ከዚያ የአላህ መልእክተኛ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን- ቀዱና፣ “ጠጣ” አሉኝ፡፡ እኔም፣ የአላህ መልእክተኛ ሆይ! እርስዎ እሰኪጠጡ ድረስ አልጠጣም፡፡ አልኳቸው፡፡ እሳቸውም፣ “እኔ ሰዎችን አጠጪና በመጨረሻቸው ጠጪ ነኝ፡፡” አሉ፡፡ እኔም ጠጣሁ፡፡ የአላህ መልእክተኛም ጠጡ፡፡…››  ብለዋል፡፡ ሙስሊም በቁጥር (681) ላይ ዘግበውታል፡፡

ፋይዳ፡- አንድ ሰው ወተት የጠጣ ከሆነ ወተት በመጠጣቱ በውሃ መጉመጥመጡ ነቢያዊ ፈለግ ነው፡፡ ይህም አፉ ውስጥ ያለው የወተቱ ቅባት እንዲለቅ ነው፡፡ ለዚህም ማስረጃው፡- ኢብን ዐብባስ -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው-፣ ‹‹ነቢዩ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን- ወተት ጠጡ፡፡ ውሃ እንዲመጣላቸው አዘዙ፡፡ ከዚያም ተጉመጠመጡና፣ “በርግጥ እሱ ቅባት ነው፡፡” ቡኻሪ በቁጥር (211)፣ ሙስሊም በቁጥር (358) ላይ ዘግበውታል፡፡

በሚመሽበት ወቅት እቃዎችን መክደንና የአላህ ስምን ማውሳት

ሲመሽ ክፍት የሆኑ እቃዎችን መክደን፣ ማጠጫዎችን ማጋደም ግጣም ካለቸውም መዝጋትና በዚህ ጊዜም የአላህን ስም ማውሳት ነቢያዊ ፈለግ ነው፡፡

ለዚህ ማሰረጃው፡- ጃቢር ኢብን ዐብዲላህ -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው- እንዳስተላለፉት፣‹‹ የአላህ መልእክተኛ -የአላህ እዝነትና ሰላምታ በእሳቸው ላይ ይሁን-፣ “እቃን ክደኑ፡፡ ማጠጫዎችንም ግጠሙ፡፡ በአመት ውስጥ በሽታ የሚወርድበት ሌሊት አለ፡፡ ክዳን በሌለበት እቃ ወይም ግጣም በሌለበት ማጠጫ በኩል ከዚያ በሽታ ላይ  አንዳች በሽታ ሳያወርደበት አያልፍም፡፡” ሲሉ ሰምቻለሁ፡፡›› ብለዋል፡፡ ሙስሊም በቁጥር (2014) ላይ የዘገቡት ሲሆን ቡኻሪ ከጃቢር -አላህ መልካም ሥራዎቻቸውን ይውደድላቸው- በዘገቡት ሐዲሥ ላይ እንዲሁ፣ “አኮሌያችሁንም ግጠሙ፡፡ የአላህን ስምንም አውሱ፡፡ እቃዎቻችሁንም ሸፍኑ፡፡ የአላህንም ስም አውሱ፡፡ አንዳች ነገር በእሷ ላይ ብታጋድሙም፡፡” ብለዋል፡፡ ቡኻሪ በቁጥር (5623) ላይ ዘግበውታል፡፡