خواندن آیة الکرسی در هنگام خواب سنت است. با خواندن آن، شخص تا صبح از شر شیطان محفوظ خواهد ماند. دلیل آن: داستان ابوهریره‌ رضی الله عنه با دزدِ زکات می‌باشد. در حدیث آمده است که «قَالَ لِي رَسُـولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم: مَا فَعَلَ أَسِيـرُكَ الْبَارِحَةَ ؟، قُلْتُ: يَا رَسُولَ اللهِ! زَعَمَ أَنَّهُ يُعَلِّمُنِي كَلِمَاتٍ يَنْفَعُنِي اللهُ بِهَا، فَخَلَّيْتُ سَبِيلَهُ، قَالَ: مَا هِيَ؟ قُلْتُ: قَالَ لِي: إِذَا أَوَيْتَ إِلَى فِرَاشِكَ فَاقْرَأْ آيَةَ الْكُرْسِيِّ مِنْ أَوَّلِهَا حَتَّى تَخْتِمَ الآيَةَ (اللهُ لا إِلَهَ إِلا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ)، وَقَالَ لِي: لَنْ يَزَالَ عَلَيْكَ مِنَ اللهِ حَافِظٌ، وَلا يَقْرَبَكَ شَيْطَانٌ حَتَّى تُصْبِحَ، وَكَانُوا أَحْرَصَ شَيْءٍ عَلَى الْخَيْرِ، فَقَالَ النَّبِيُّ صلی الله علیه وسلم: أَمَا إِنَّهُ قَدْ صَدَقَكَ وَهُوَ كَذُوبٌ، تَعْلَمُ مَنْ تُخَاطِبُ مُنْذُ ثَلاثِ لَيَالٍ يَا أَبَا هُرَيْرَةَ ؟، قَـالَ: لا، قَالَ: ذَاكَ شَيْطَانٌ» «ابوهریره می‌گوید: رسول الله‌ صلی الله علیه وسلم به من فرمود: اسیرت دیشب چه کرد؟ گفتم: پنداشت کلماتی را به من می‌آموزاند که الله‌ جل جلاله با آن به من سود می‌رساند. لذا رهایش کردم. فرمود: آن چیست؟ گفتم: به من گفت: وقتی بر بستر قرار گرفتی، آیة الکرسی را از اول تا آخر «اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ...» بخوان. در این صورت نگهبانی از جانب الله بر تو گمارده خواهد شد و شیطان تا صبح به تو نزدیک نمی‌شود. گفتنی است که یاران رسول الله برای انجام اعمال نیک، علاقه‌ی فراوانی داشتند. پیامبر‌ صلی الله علیه وسلم فرمود: اما او به تو راست گفت و خود دروغگوست. می‌دانی در طول سه شب با چه کسی صحبت می‌کردی ای ابو هریره؟ گفت: خیر. گفت: او شیطان بوده است». [بخاری به صورت معلّق (2311) و نسائی به صورت متصل در سنن کبری (10795)].

در حدیث ابومسعود انصاری‌ رضی الله عنه آمده است که رسول الله‌ صلی الله علیه وسلم فرمودند: «مَنْ قَرَأَ هَاتَيْنِ الآيَتَيْنِ مِنْ آخِرِ سُورَةِ الْبَقَرَةِ، فِي لَيْلَةٍ، كَفَتَاهُ» «کسی که در شب این دو آیه از آخر سوره‌ی بقره را بخواند، او را کفایت می‌کنند». [بخاری (4008)، مسلم (807)]. دو آیه‌ی آخر سوره‌ی بقره فقط مخصوص اذکار خواب نیست؛ لیکن ذکری است که در شب خوانده می‌شود. کسی که آن‌دو آیه را در شب نخواند و هنگام خواب یادش آمد، همان لحظه بخواند. در معنای (کفتاه) اختلاف شده است: چنانکه برخی گفته‌اند: به جای قیام اللیل برایش کافی است. و برخی گفته‌اند: از شر شیطان کفایتش می‌کند. و برخی گفته‌اند: از آفات کفایتش می‌کند. و احتمال دارد که همه را در بر گیرد همان‌گونه که نووی‌ رحمه الله گفته است. [شرح نووی بر مسلم: (808) باب فضل الفاتحة و خواتیم سورة البقرة ...].

دلیل: ام المومنین عایشه رضی الله عنها روایت می‌کند که رسول الله‌ صلی الله علیه وسلم هر شب چون بر بستر خوابش قرار می‌گرفت، دو کف دست را جمع نموده و در آن دو می‌دمید و بر آن دو «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» و «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ» و «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ» می‌خواند. سپس با دستانش تا هر جا از بدنش که می‌توانست، مسح می‌کرد؛ از سر و صورت و جلوی بدن شروع می‌کرد و این کار را سه بار انجام می‌داد. [بخاری (5017)]. از این حدیث استنباط می‌شود که: پیامبر‌ صلی الله علیه وسلم هر شب این سنت را انجام می‌داد. چنانکه ام المومنین عایشه رضی الله عنها می‌گوید: «کُلَّ لیلةٍ»: هرشب. حال هرکس می‌خواهد این سنت را انجام دهد، دو کف دستش را جمع نموده، سپس سوره‌ی اخلاص و معوذتین (را خوانده و) در آن دو بدَمَد، سپس تا هر جا از بدنش که می‌تواند مسح کند. از سر و صورتش آغاز کرده و این کار را سه بار انجام دهد.

به دلیل حدیث عروة بن نوفل‌ رضی الله عنه از پدرش که پیامبر‌ صلی الله علیه وسلم به نوفل فرمود: «اقْرَأْ «قُلْ يَا أَيُّها الْكَافِرُونَ» ثُمَّ نَمْ عَلَى خاتِمَتِهَا، فَإِنَّهَا بَرَاءَةٌ مِنَ الشـركِ» «قُلْ يَا أَيُّها الْكَافِرُونَ» را بخوان؛ سپس در پایانِ آن، بخواب. چرا که این سوره برائت جستن از شرک است». [احمد (21934) و ابوداود (5055)، ترمذی (3403) و آلبانی‌ رحمه الله آن‌را حَسَن می‌داند].

«بِاسْمِكَ اللَّهُمَّ أَمُوتُ وَأَحْيَا» «بار الها با نام تو می‌میرم و زنده می‌شوم». [بخاری (6324) از حدیث حذیفة‌‌ رضی الله عنه].

«اللَّهُمَّ خَلَقْتَ نَفْسـي وَأَنْتَ تَوَفَّاهَا، لَكَ مَمَاتُهَا وَمَحْيَاهَا، إِنْ أَحْيَيْتَهَا فَاحْفَظْهَا، وَإِنْ أَمَتَّهَا فَاغْفِرْ لَهَا، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الْعَافِيَةَ» «پروردگارا! تو مرا آفریدی و تو آن‌را می‌میرانی، مرگ و زندگیش برای توست، اگر او را زنده نمودی حفظش کن و اگر او را میراندی بیامرزش. الهی! از تو عافیت می‌خواهم». [مسلم (2712)]

«اللَّهُمَّ رَبَّ السَّمَاوَاتِ وَرَبَّ الأَرْضِ وَرَبَّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ، رَبَّنَا وَرَبَّ كُلِّ شـيءٍ، فَالِقَ الْحَبِّ وَالنَّوَى، وَمُنْزِلَ التَّوْرَاةِ وَالإِنْجِيلِ وَالْفُرْقَانِ، أَعُوذُ بِكَ مِنْ شـر كُلِّ شـيءٍ أَنْتَ آخِذٌ بِنَاصـيتِهِ، اللَّهُمَّ أَنْتَ الأَوَّلُ فَلَيْسَ قَبْلَكَ شـيءٌ، وَأَنْتَ الآخِرُ فَلَيْسَ بَعْدَكَ شـيءٌ، وَأَنْتَ الظَّاهِرُ فَلَيْسَ فَوْقَكَ شـيءٌ، وَأَنْتَ الْبَاطِنُ فَلَيْسَ دُونَكَ شـيءٌ، اقْضِ عَنَّا الدَّيْنَ وَأَغْنِنَا مِنَ الْفَقْرِ» «الهی! ای پروردگار آسمان‌ها و زمین و ای پروردگار عرش بزرگ، ای پروردگار ما و پروردگار همه چیز‌، ای شکافنده‌ی دانه و هسته، ای نازل کننده تورات و انجیل و فرقان؛ به تو پناه می‌آورم از شر تمام موجودات که افسار‌شان در دست توست. بار الها! تو اول هستی و قبل از تو چیزی نبوده و تو آخر هستی و بعد از تو چیزی وجود ندارد و تو ظاهر هستی و (و در ظهور) بالای تو چیزی نیست و تو باطن هستی و فروتر از تو چیزی نیست؛ از من قرضم را برطرف کن و از فقر بی‌نیازم گردان». [مسلم (2713)].

«بِاسْمِكَ رَبِّ وَضَعْتُ جَنْبِي وَبِكَ أَرْفَعُهُ إِنْ أَمْسَكْتَ نَفْسـي فَارْحَمْهَا، وَإِنْ أَرْسَلْتَهَا فَاحْفَظْهَا بِمَا تَحْفَظُ بِهِ عِبَادَكَ الصَّالِحِينَ» «پروردگارا! با نام تو پهلویم را (بر زمین) می‌نهم. و با نام تو بلندش می‌کنم، اگر جانم را گرفتى، به آن رحم کن، اگر آزادش کردى (و زنده ماندم) مرا چنان محفوظ دار که صالحان و درستکاران را محفوظ مى‌دارى». [بخاری (6302) و مسلم (2714)].

«الْحَمْدُ للّهِ الَّذِي أَطْعَمَنَا وَسَقَانَا، َكَفَانَا وَآوَانَا، فَكَمْ مِمَّنْ لاَ كَافِيَ لَهُ وَلاَ مُؤْوِي» «ستایش مخصوص ذاتی است که ما را غذا داد و ما را نوشاند؛ و کفایت‌مان کرد و ما را جای داد. چه بسیارند آنان که نه کفایت کننده‌ای دارند و نه جای دهنده‌ای. از حدیث انس‌‌ رضی الله عنه که می‌گوید: چون رسول الله‌ صلی الله علیه وسلم بر بستر خواب قرار می‌گرفت، می‌فرمود: «الحمد لله...». [مسلم (2715)].

اللَّهُمَّ قِنِي عَذَابَكَ يَوْمَ تَبْعَثُ عِبَادَكَ». الهی! روزی که بندگانت را محشور می‌کنی، مرا از عذابت محافظت فرما. [احمد: (18660)، آلبانی‌ رحمه الله در (صحیح الجامع 2/869) آن‌را صحیح می‌داند]

سنت است که هنگام خواب 33 بار سبحان الله، 33 بار الحمدلله و 34 بار الله اکبر بگوید. این کار دارای فضیلت بسیاری است. و آن اینکه در آن روز باعث افزایش نیروی بدنی وی می‌شود. دلیل آن: حدیث علی‌‌ رضی الله عنه می‌باشد که فاطمه به دلیل مشقت کار با آسیاب‌دستی نزد رسول خدا شکایت نمود. و این پس از آوردن اسیرانی نزد رسول الله‌ صلی الله علیه وسلم بود. فاطمه رضی الله عنها نزد پیامبر‌ صلی الله علیه وسلم آمد و وی را نیافت. عایشه رضی الله عنها را دید و به او خبر داد. و چون پیامبر‌ صلی الله علیه وسلم تشریف آورد و عایشه رضی الله عنها از آمدن فاطمه به ایشان خبر داد. (علی رضی الله عنه می‌گوید) پیامبر‌ صلی الله علیه وسلم نزد ما آمد و ما بر بستر خواب بودیم. خواستیم برخیزیم. پیامبر‌ صلی الله علیه وسلم فرمودند: «عَلَى مَكَانِكُمَا» «در جای‌تان بمانید (راحت باشید)». میان ما دو نفر نشست تا جایی که سردیِ پای مبارک را بر سینه‌ی خود احساس کردم. سپس فرمود: «أَلاَ أُعَلِّمُكُمَا خَيْرًا مِمَّا سَأَلْتُمَا؟ إِذَا أَخَذْتُمَا مَضَاجِعَكُمَا، أَنْ تُكَبِّرَا اللّهَ أَرْبَعًا وَثَلاَثِينَ، وتُسَبِّحَاهُ ثَلاَثًا وَثَلاَثِينَ، وَتَحْمَدَاهُ ثَلاَثًا وَثَلاَثِينَ، فَهُوَ خَيْرٌ لَكُمَا مِنْ خَادِمٍ» «آیا به شما چیزی بهتر از آنچه خواستید نیاموزم. و آن اینکه وقتی در بستر خواب قرار گرفتید، سی و چهار بار الله اکبر بگویید، سی و سه بار سبحان الله بگویید و سی و سه بار الحمدلله بگویید. این برای شما از خادم بهتر است». [بخاری (3705) و مسلم (2727)]. و در روایتی آمده است که علی رضی الله عنه چنین گفته است: «از زمانی که آن‌را از رسول‌ صلی الله علیه وسلم شنیدم، عمل به آن را ترک نکردم. به وی گفته شد: حتی شب صفّین؟ گفت: حتی شب صفّین». [بخاری (5362) و مسلم (2727)].

«اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْلَمْتُ وَجْهِي إِلَيْكَ، وَفَوَّضْتُ أَمْرِي إِلَيْكَ، وَأَلْجَأْتُ ظَهْرِي إِلَيْكَ، رَغْبَةً وَرَهْبَةً إِلَيْكَ لاَ مَلْجَأَ وَلاَ مَنْجَا مِنْكَ إِلاَّ إِلَيْكَ، آمَنْتُ بِكِتَابِكَ الَّذِي أَنْزَلْتَ، وَبِنَبِيِّكَ الَّذِي أَرْسَلْتَ» «پروردگارا! با خوف و رجاء، چهره‌ام را بسوی تو برمی‌گردانم و تمام امورم را به تو می‌سپارم و تو را پشت و پناه خود می‌دانم. و یقین دارم که هنگام خشم و غضبت، پناهی جز تو ندارم. پروردگارا! به کتابی که نازل فرمودی و پیامبری که مبعوث نمودی، ایمان آوردم». [بخاری (247)، مسلم (2710)]. و در آخرِ حدیث رسول خدا‌‌ صلی الله علیه وسلم فرمودند: «وَاجْعَلْهُنَّ مِنْ آخِرِ كَلاَمِكَ، فَإِنْ مُتَّ مِنْ لَيْلَتِكَ، مُتَّ وَأَنْتَ عَلَى الْفِطْرَةِ» «اینها را در آخر کلامت قرار بده؛ پس اگر آن شب از دنیا رفتی، بر فطرت از دنیا رفته‌ای». و در روایتی از مسلم آمده است: «وَإِنْ أَصْبَحْتَ، أَصْبَحْتَ عَلَى خَيْرِ» «و اگر صبح کردی بر خیر و نیکی صبح کردی».

شایان ذکر است که: ذکر بزرگی وجود دارد که باعث فضلِ بزرگی می‌شود که الله متعال آن‌را ارزانی می‌دارد. و آن حدیثی است که در صحیح بخاری از شداد بن أوس رضی الله عنه روایت شده است که: «سـيدُ الِاسْتِغْفَارِ أَنْ تَقُولَ: اللَّهُمَّ أَنْتَ رَبِّي لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ خَلَقْتَنِي وَأَنَا عَبْدُكَ وَأَنَا عَلَى عَهْدِكَ وَوَعْدِكَ مَا اسْتَطَعْتُ أَعُوذُ بِكَ مِنْ شـر مَا صَنَعْتُ أَبُوءُ لَكَ بِنِعْمَتِكَ عَلَيَّ وَأَبُوءُ لَكَ بِذَنْبِي فَاغْفِرْ لِي فَإِنَّهُ لَا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا أَنْتَ، قَالَ: وَمَنْ قَالَهَا مِنْ النَّهَارِ مُوقِنًا بِهَا فَمَاتَ مِنْ يَوْمِهِ قَبْلَ أَنْ يُمْسـي فَهُوَ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ، وَمَنْ قَالَهَا مِنْ اللَّيْلِ وَهُوَ مُوقِنٌ بِهَا فَمَاتَ قَبْلَ أَنْ يُصْبِحَ فَهُوَ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ» «سرآمدِ استغفار این است که بگویی: الهی! تو پروردگار منی، بجز تو معبود بر حقی وجود ندارد، مرا آفریدی و من بنده‌ی تو هستم. بر پیمان و وعده‌‌ی تو تا حد توان، استوارم. از بدی کارهایی که انجام داده‌ام، به تو پناه می‌برم. و به نعمت‌هایی که به من ارزانی داشته‌ای و گناهانی که انجام داده‌ام، اعتراف می‌کنم. پس مرا مغفرت کن زیرا کسی بجز تو، گناهان را نمی‌بخشد. رسول الله‌ صلی الله علیه وسلم فرمودند: هرکس در روز این دعا را بخواند و به آن یقین داشته باشد و در همان روز قبل از مغرب از دنیا برود، از بهشتیان خواهد بود. و هرکس آن‌را در شب بخواند و به آن یقین داشته باشد و قبل از اینکه صبح کند، از دنیا برود، از اهل بهشت خواهد بود». [بخاری (6306)].

Ebu Derda radıyallahu anh’dan rivayet edildiğine göre Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “İçinizden bir gecede Kur'an'ın üçte birini okumaktan aciz kalan var mı?“ Dediler ki “kim bir gecede Kur'an'ın üçte birini okuyabilir ki“ قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ   Kul huva Allahu ahad (De ki: O Allah, birdir) Kur'an'ın üçte birine eştir“ Müslim (811), Buhari bu hadisi Ebu Said radıyallahu anh’dan rivayet etmiştir (5015).