Vremenski neodređeni sunneti
/ODLAZAK U MESDŽID, za koji se veže nekoliko sunneta
( Njen broj je 8 Sunneti )
Sunnet je u džamiju otići ranije
U hadisu od Ebu Hurejre, radijallahu anhu, navodi se da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “ Kada bi ljudi znali kolika se vrijednost krije u ranjenju na namaz, i u tome bi se natjecali,.” (Buhari, 615, i Muslim, 437)
Et-tehdžīr – rani dolazak na namaz
Izaći iz kuće pod abdestom, kako bi čovjeku bila upisana nagrada i za korake koje napravi do džamije
U hadisu od Ebu Hurejre, radijallahu anhu, navodi se da je Poslaniksallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Čovjekov namaz u džematu vredniji je od namaza koji obavi sam u svojoj kući ili na pijaci, za dvadeset i nekoliko stepeni. Zato, kada neko lijepo abdesti i dođe u džamiju isključivo zbog namaza, neće učiniti nijedan korak a da mu se neće povećati stepeni i obrisati grijesi, sve dok ne uđe u džamiju. Pa kada uđe u džamiju, on je u namazu sve dok ga on zadržava u mesdžidu, a meleki na njega donose salavate sve dok je na mjestu na kojem je klanjao, i govore: ‘Allahu, smiluj mu se, oprosti mu, primi njegovo pokajanje!’ I tako bude sve dok ne pogriješi ili dok ne izgubi abdest.” (Muslim, 649)
Na namaz ići smireno i staloženo
U hadisu koji se bilježi od Ebu Hurejre, radijallahu anhu, Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, kaže: “Kada se ikametom oglasi početak namaza, nemojte na njega dolaziti žurno i trčeći, već dolazite koračajući polahko, i budite smireni i skrušeni. Klanjajte onaj dio namaza na koji stignete, a ono što ste propustili – upotpunite.” (Buhari, 636, i Muslim, 602)
Nevevi kaže: “...Smirenost (sekinet) ogleda se u umjerenosti u pokretima i ostavljanju neozbiljnosti, a staloženost (vekar) se prepoznaje u izgledu, obazrivosti, tišini i ostavljanju okretanja i razgledanja.” (Šerhu Muslimi lin-Nevevi, 602, Poglavlje o dolasku na namaz smireno i staloženo, i o zabrani dolaska na namaz trčeći)
U džamiju ulaziti desnom nogom, a iz džamije izlaziti lijevom nogom
Enes, radijallahu anhu, kazuje da je sunnet u džamiju ulaziti desnom nogom, a izlaziti lijevom nogom. (Hakim, 1/338, koji ga smatra vjerodostojnim po uvjetima Muslima)
Proučiti dovu koja se uči prilikom ulaska i izlaska iz džamije
U hadisu od Ebu Hamida i Ebu Seida prenosi se da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Kada neko od vas ulazi u džamiju, neka izgovori: ‘Allahu moj, otvori mi vrata Svoje milosti!’, a kada izlazi, neka izgovori: ‘Allahu moj,ja tražim od Tebe Tvoju dobrotu!’” (Muslim, 713)
Klanjati dva rekata tehijjetul-mesdžida
Ako čovjek dođe rano na namaz, sunnet je da ne sjeda dok ne klanja dva rekata, shodno hadisu od Ebu Katade, radijallahu anhu, u kojem se navodi da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Kada neko od vas uđe u džamiju, neka ne sjeda dok ne klanja dva rekata.” (Buhari, 1163, i Muslim, 714)
Dovoljno je, kao tehijjetul-mesdžid, da se klanjaju sunneti prije propisanog namaza, kao što su sunneti prije sabaha ili podne-namaza, ili duha-namaz ukoliko se u džamiju ulazi u to vrijeme, ili vitr, ukoliko ga neko klanja u džamiji, ili čak farz-namaz. Pod tehijjetul-mesdžidom podrazumijeva se da se klanja namaz prije nego što se sjedne, tako da se na taj način džamija oživljavamesdžida klanjanjem ovog namaza i time se vjernici podstiču da se posvete obavljanju namaza.
Muškarcima je sunnet da se natječu da klanjaju u prvom safu, jer to je najbolji saf, a za žene je najbolji zadnji saf.
Ebu Hurejra, radijallahu anhu, prenosi da je Vjerovjesnik sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji saf za muškarce jest prvi saf, a najgori je zadnji. A najbolji saf za žene jest zadnji, a najgori prvi” (Muslim, 440). Kada se kaže da je “najbolji saf”, to znači da se obavljanjem namaza u njemu postiže najviše sevapa, , a kada se kaže da je “najgori saf”, to znači da se klanajnjem u njemu postiže sevapa.
Ovaj se hadis uzima u obzir kada muškarci i žene klanjaju u istoj prostoriji i kada među njima nema pregrada, popud zida i slično, i zada je najbolji saf za žene zadnji saf, jer su tu najskrivenije od pogleda muškaraca. Međutim, ukoliko se među njima nalazi pregrada, poput zida i slično, ili kao što je danas u mnogim džamijama kod nas (u arapskom svijetu) ženama obezbijeđen poseban prostor za namaz, u tom slučaju najbolji saf i za žene jeste prvi saf, zbog nepostojanja bojazni od blizine muškarcima, a propis se veže za postojanje i nepostojanje određenog problema, kao i zbog općenite vrijednosti prvog safa spomenute u hadisima, npr:
Ebu Hurejra, radijallahu anhu, prenosi da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Kada bi ljudi znali kolika je vrijednost ezana i prvog safa, oni bi, kada na drugi način osim izvlačenjem strelica (slamke, drvceta i sl.)ne bi mogli odrediti ko će učiti ezan ili klanjati u prvom safu – tako i uradili. Kada bi znali kolika se vrijednost krije u ranjenju na namaz, i u tome bi se natjecali, a da znaju kolika je vrijednost jacije i sabah-namaza, oni bi na njih dolazili pa makar i pužući.” (Buhari, 615, i Muslim, 437)
Sunnet je da klanjač bude blizu imama
Ovo zaključujemo na osnovu spomenutog hadisa o vrijednosti prvog safa, tako da klanjač treba dda se trudi da bude bliže imamu, bilo s desne ili s lijeve strane.
Dokaz za to jeste:
hadis od Abdullaha b. Mesuda, radijallahu anhu, u kojem Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, kaže: “Neka iza mene najbliže u saf stanu odrasli i učeniji.” (Ebu Davud, 674, i Tirmizi, 228)
U ovom hadisu nalazi se dokaz o tome da je poželjno biti bliže imamu, bilo s desne ili s lijeve strane.