اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ لَا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلَا نَوْمٌ لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ مَنْ ذَا الَّذِي يَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلَّا بِإِذْنِهِ يَعْلَمُ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَلَا يُحِيطُونَ بِشَيْءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلَّا بِمَا شَاءَ وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَلَا يَئُودُهُ حِفْظُهُمَا وَهُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ

Sunnet je proučiti Ajetul-kursijju prije spavanja, jer se time čovjek štiti od šejtana sve do svanuća.

Na to ukazuje slučaj Ebu Hurejre, radijallahu anhu, i kradljivca zekata. Ebu Hurejra kazuje: “Kada sam osvanuo, Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, ponovno me upita: ‘O Ebu Hurejra, šta je sa tvojim zarobljenikom od sinoć?!’, a ja mu odgovorih: ‘O Allahov Poslaniče, rekao mi je da će me podučiti riječima u kojima će Allah dati da bude koristi za mene, pa sam ga pustio.’ On upita: ‘Koje su to riječi?’ Rekoh mu: ‘Rekao mi je da, kada legnem u postelju, proučim Ajetul-Kursijju od početka do kraja, i onda je dodao da će nada mnom cijelu noć bdjeti čuvar od Allaha i da mi se šejtan neće moći približiti sve do svanuća.’ Vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem, tada mi reče: ‘On je veliki lažov, ali ti je rekao istinu. Znaš li, o Ebu Hurejra, s kim si pričao već tri noći?’ ‘Ne znam’, rekoh mu. Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, reče: ‘To je bio šejtan.’”  Buhari, 2311, u naslovu,  Nesai, Sunenul-Kubra, 10795)

Ebu Mesud el-Ensari, radijallahu anhu, prenosi da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Ko u noći prouči dva ajeta s kraja sure El-Bekare,  bit će mu dovoljno.” (Buhari, 4008, i Muslim, 807). Međutim ova dva ajeta ne spadaju u zikr pred spavanje, nego se mogu učiti tokom cijele noći, odnosno od trenutka kad nastupi akšamsko vrijeme, pa ko ih ne proučitada, može da ih prouči pred spavanje, ako se sjeti.

Razilaženje u pogledu značenja riječi “bit će mu dovoljno”

Prvo mišljenje jeste da se ove riječi odnose na noćni namaz, tj. onaj ko prouči ova dva ajeta, oni će mu nadomjestiti klanjanje noćnog namaza, a drugo mišljenje jeste  da riječi: “oni će mu biti dovoljni”, znače da ih je dovoljno proučiti pa da čovjek bude zaštićen od šejtana te noći,.

Treće mišljenje jeste da će mu učenje ovih riječi biti dovoljno kao zaštita od svih nevolja i problema, a može podrazumijevati i sve navedeno u prvom i drugom mišenjenju, kao što kaže Nevevi, Šerh-n-Nevevi li Muslim, 808, Poglavlje o vrijednosti jacije i zadnjih ajeta sure El-Bekara.

Dokaz za to jeste

hadis Aiše, radijallahu anha, u kojem se navodi da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, svake noći, kada bi krenuo u postelju, sastavio dlanove, puhnuo u njih i učio sure El-Ihlas, El-Felek i En-Nas, a zatim bi potrao njima koliko je mogao dohvatiti od tijela, počevši od glave i lica, a zatim preostali dio tijela, i to bi činio tri puta. (Buhari, 5017)

Iz prethodnog hadisa može se zaključiti da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, prakticirao ovaj sunnet svake noći, na osnovu riječi Aiše, radijallahu anha: “svake noći”, pa onaj ko hoće da prakticira ovaj sunnet, treba da sastavi dlanove, zatim da u njih prouči sure El-Ihlas, El-Felek i En-Nas, a zatim da njima potare koliko može od tijela, počevši od glave i lica, što treba uraditi tri puta.

Urva b. Nevfel prenosi od svoga oca da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao Nevfelu: “Prouči: Kul ja ejjuhel-kafirun, a onda spavaj kad završiš, jer ona je znak odricanja od mnogoboštva.” (Ahmed, 21934, Ebu Davud, 5055, i Tirmizi, 3403, a Albani ga smatra dobrim)

بِاسْمِكَ اللَّهُمَّ أَمُوتُ وَأَحْيَا

“U Tvoje ime, Allahu naš, živimo i umiremo!” (Buhari, 6324, od Huzejfe, radijallahu anhu)

اللَّهُمَّ خَلَقْتَ نَفْسِي وَأَنْتَ تَوَفَّاهَا، لَكَ مَمَاتُهَا وَمَحْيَاهَا، إِنْ أَحْيَيْتَهَا فَاحْفَظْهَا، وَإِنْ أَمَتَّهَا فَاغْفِرْ لَهَا، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الْعَافِيَةَ

“Allahu moj, stvorio si moju dušu i Ti ćeš je uzeti, Tebi pripada naša smrt i na život, pa ako nas poživiš, sačuvaj je, a ako nas usmrtiš, oprosti joj! Allahu moj, od Tebe oprost tražim!”(Muslim, 2712)

اللَّهُمَّ رَبَّ السَّمَاوَاتِ وَرَبَّ الأَرْضِ وَرَبَّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ، رَبَّنَا وَرَبَّ كُلِّ شَيْءٍ، فَالِقَ الْحَبِّ وَالنَّوَى، وَمُنْزِلَ التَّوْرَاةِ وَالإِنْجِيلِ وَالْفُرْقَانِ، أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ كُلِّ شَيْءٍ أَنْتَ آخِذٌ بِنَاصِيَتِهِ، اللَّهُمَّ أَنْتَ الأَوَّلُ فَلَيْسَ قَبْلَكَ شَيْءٌ ، وَأَنْتَ الآخِرُ فَلَيْسَ بَعْدَكَ شَيْءٌ، وَأَنْتَ الظَّاهِرُ فَلَيْسَ فَوْقَكَ شَيْءٌ، وَأَنْتَ الْبَاطِنُ فَلَيْسَ دُونَكَ شَيْءٌ، اقْضِعَنَّا الدَّيْنَ وَأَغْنِنَا مِنَ الْفَقْرِ

“Allahu, Gospodaru nebesa, Zemlje i Prijestolja velikog, Gospodaru naš i svega što postoji, Ti koji daješ da zrnevlje i koštice proklijaju, Objavitelju Tevrata, Indžila i Furkana, Tebi se sklanjam pred zlom svačijim, Ti si Taj koji svim upravljaš! Allahu moj, Ti si Prvi, i prije Tebe nije bilo ništa, Ti si Posljednji, i poslije Tebe neće biti ničeg, Ti si Skriveni, i bez Tebe ništa ne postoji, Ti si Vidljivi, i iznad Tebe ne postoji ništa, oslobodi nas duga i sačuvaj nas siromaštva!” (Muslim, 2713) 

بِاسْمِكَ رَبِّ وَضَعْتُ جَنْبِي وَبِكَ أَرْفَعُهُ إِنْ أَمْسَكْتَ نَفْسِي فَارْحَمْهَا وَإِنْ أَرْسَلْتَهَا فَاحْفَظْهَا بِمَا تَحْفَظُ بِهِ عِبَادَكَ الصَّالِحِينَ

“U Tvoje ime, Gospodaru, svoje tijelo spuštam i u Tvoje ime ustajem! Ako uzmeš moju dušu, smiluj joj se, a ako je vratiš, čuvaj je onim čime čuvaš Svoje dobre robove!” (Buhari, 6302, i Muslim, 2714)

الْحَمْدُ للّهِ الَّذِي أَطْعَمَنَا وَسَقَانَا، وَكَفَانَا وَآوَانَا، فَكَمْ مِمَّنْ لاَ كَافِيَ لَهُ وَلاَ مُؤْوِي

“Hvala Allahu, koji nas nahrani i napoji, te koji Sebe učini nama dostatnim i koji nam se smilova! Ta, koliko je onih koji za sebe nemaju zaštitnika i skrbnika!” Hadis prenosi Enes, radijallahu anhu, koji kaže da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, kada bi legao u poselju, proučio: “Hvala Allahu...” Muslim, 2715)

اللَّهُمَّ قِنِي عَذَابَكَ يَوْمَ تَبْعَثُ عِبَادَكَ

“Allahu moj, zaštiti me od Svoje kazne na Dan kada proživiš Svoje robove!” (Ahmed, 18660, a Albani, Sahihul-džami’, 2/869, smatra ga vjerodostojnim)

سبحان الله (33)، الحمد لله (33)، الله أكبر (34) م

Sunnet je prije spavanja po trideset tri puta izgovoriti “subhanallah” i “elhamdulillah” i trideset četiri puta “Allahu ekber”, jer to polučuje dobrom i daje tijelu snagu za naredni dan.

Dokaz za to jeste hadis od Alije, radijallahu anhu, u kojem kaže da se Fatima žalila na bolove u rukama koje je dobila od korištenja mlina za pšenicu, pa kad je čula da je Poslaniku, sallallahu alejhi ve sellem, došlo roblje, otišla mu je da zatraži slugu, ali ga nije zatekla, pa je Aišu obavijestila o razlogu svog dolaska. Kada se Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, vratio, Aiša ga je obavijestila o Fatiminom dolasku, a on se odmah uputio Fatiminoj kući i nju i njenog muža zatekao je u postelji. Oni su htjeli ustati, ali Poslanik im je rekao da ostanu ležati i sjeo je između njih tako da je Alija osjetio hladnoću njegovih stopala na prsima. Zatim im je rekao: “Hoćete li da vas obavijestim o onome što je bolje od onoga što ste tražili (sluge)? Kada legnete u postelju, trideset četiri puta izgovorite ‘Allāhu ekber’, trideset tri puta ‘subhānallāh’ i trideset tri puta ‘elhamdulillāh’ i, to vam je bolje nego da imate slugu’”(Buhari, 3705, i Muslim, 2727)

A u drugoj verziji navodi se da je Alija, radijallahu anhu, rekao: “Otkad sam čuo ove riječi od Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, nisam propustio izgovoriti ih.” Kada su ga upitali: “Čak ni u noći Siffina”, on je odgovorio: “Čak ni te noći!” (Buhari, 5362, i Muslim, 2727)

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْلَمْتُ وَجْهِي إِلَيْكَ، وَفَوَّضْتُ أَمْرِي إِلَيْكَ، وَأَلْجَأْتُ ظَهْرِي إِلَيْكَ، رَغْبَةً وَرَهْبَةً إِلَيْكَ. لاَ مَلْجَأَ وَلاَ مَنْجَا مِنْكَ إِلاَّ إِلَيْكَ، آمَنْتُ بِكِتَابِكَ الَّذِي أَنْزَلْتَ، وَبِنَبِيِّكَ الَّذِي أَرْسَلْتَ

“Allahu moj, Tebi se predadoh i oporučih stanje svoje, i prepustih (sklonih) leđa svoja iz želje i straha prema Tebi, jer nema skloništa ni spasa pred Tobom osim kod Tebe! Vjerujem u Tvoju Knjigu, koju si spustio, i u Tvoga Vjerovjesnika, koga si poslao.” (Buhari, 247, i Muslim, 2710) Na kraju hadisa Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, kaže: “Neka ti to budu zadnje riječi, pa ako umreš, umrijet ćeš u čistoj vjeri islamu”, a u Muslimovoj verziji kaže se: “...A ako osvaneš, osvanut ćeš u dobru.”

U ovom hadisu pojašnjava se i jedan drugi sunnet, a to je da ovaj zikr bude zadnje što će čovjek izgovoriti pred spavanje, u čemu se krije velika nagrada: ukoliko bude propisano da umre u toj noći, umrijet će u čistom islamu, u sunnetu i vjeri Ibrahima, alejhis-selam, a ako osvane, osvanut će sa dobrom u opskrbi i djelima, jer to je općenita riječ koja podrazumijeva i spomenuto i ono mimo njega, a Allah najbolje zna.

اللَّهُمَّ أَنْتَ رَبِّي لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ خَلَقْتَنِي وَأَنَا عَبْدُكَ وَأَنَا عَلَى عَهْدِكَ وَوَعْدِكَ مَا اسْتَطَعْتُ أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا صَنَعْتُ أَبُوءُ لَكَ بِنِعْمَتِكَ عَلَيَّ وَأَبُوءُ لَكَ بِذَنْبِي فَاغْفِرْ لِي فَإِنَّهُ لَا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا أَنْتَ

Vrlo je važno napomenuti da mnogo zikra dovodi do mnogog dobra, kojim nas obasipa Uzvišeni Gospodar, a o tome govori hadis u od Šeddada b. Evsa, u kojem se navodi da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji istigfar (sejjidul-istigfar) jeste da kažeš: ‘Allahu, Ti si Gospodar moj, nema drugog boga osim Tebe, stvorio si me i ja sam rob Tvoj, ja sam na tragu zavjeta Tebi datog, i obećanja Tvog u granicama svojim! Tebi se sklanjam pred zlom koje sam počinio, Tebi se vraćam pomoću blagodati Tvoje prema meni, Tebi priznajem grijehe svoje. Stoga, oprosti mi, jer osim Tebe niko drugi grijehe ne oprašta!’” Rekao je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem: “Ko ove riječi izgovori u jednom danu, ubijeđen u to što izgovori, pa umre prije nego što omrkne, taj je od džennetlija, a ko ih izgovori nakon što omrkne, ubijeđen u ono što je rekao, pa umre u toj noći, i on je od džennetlija.” (Buhari, 6306)

Ebu Derda, r.a., prenosi da je Vjerovjesnik, s.a.v.s., rekao: “Možete li svake noći proučiti trećinu Kur’ana?” Rekoše: “Kako neko može proučiti trećinu Kur’ana?” Odgovorio je: “Kul huvallahu ehad je ravna trećini Kur’ana.” (Muslim, 811) BIlježi ga i Buharija, ali od.